Trẻ chậm phát triển thường có xu hướng ảnh hưởng chủ yếu từ 3-5 tuổi. Đây là giai đoạn bé vẫn đang học hỏi và hoàn thiện kỹ năng của mình. Chẩn đoán và điều trị sớm có thể giúp bé bắt kịp được với những bé khác ở cùng độ tuổi.😀
Sự phát triển của bé qua các độ tuổi
👧Khi bé 3 tuổi
Bé 3 tuổi có thể nói những câu ngắn, xác định được các bộ phận của cơ thể, biết biến các từ số ít thành số nhiều.😀 Bé cũng hoạt động và nghịch nhiều hơn, có thể leo trèo cầu thang rất nhanh.🪜 Bé giờ có thể giữ thăng bằng rất tốt khi đi, biết xếp chồng nhiều hơn một khối đồ vật, sử dụng được cả 2 bên cơ thể và có thể đứng trên một chân một vài giây rồi.
Bé 3 tuổi đã biết thể hiện sự quan tâm của mình đối với những trẻ khác, cảm thấy thoải mái và bớt quấy khóc😭 khi xa bố mẹ và có thể giao tiếp truyền đạt bằng mắt. Bé hiểu được những yêu cầu đơn giản, tham gia các trò chơi, hòa đồng cùng bạn bè và thích chơi đồ chơi rất nhiều.🧸
👧Khi bé 4 tuổi
Bé 4 tuổi ra dáng lớn hơn hẳn, có thể kể được một câu chuyện đơn giản và ghi nhớ các bài hát thiếu nhi🎶, hay sử dụng được các câu có khoảng 5 từ và phân biệt được cách xưng hô một cách chính xác. Bé giờ đã biết ném bóng từ trên cao và bắt được bóng lớn, đi xe 3 bánh, nhảy tại chỗ hoặc nhảy bằng một chân và bày tỏ suy nghĩ qua những nét vẽ nguệch ngoạc.✏️
Bé giờ ít khóc hơn khi bố mẹ đi làm để bé lại ở nhà trẻ, vì bé biết bố mẹ chiều sẽ đón bé rồi.😊 Con có hứng thú để ý đến những người bạn xung quanh của mình hơn, đỡ sợ người lạ và dần tự phản hồi lại những câu hỏi của người bên ngoài gia đình.👪
👧Khi bé 5 tuổi
5 tuổi rồi, bé đã biết đầy đủ họ và tên của mình. Bé có thể sử dụng được nhiều từ số nhiều hoặc thì quá khứ đúng cách.😀 Bé luôn tò mò về mọi thứ xung quanh và đặt câu hỏi “tại sao?”, hay hào hứng kể cho bố mẹ nghe về ngày hôm nay đi học.
Con có thể tự thay quần áo👚 và chọn bộ trang phục yêu thích mỗi ngày rồi. Bé càng ngày càng tự lập, tự đánh răng rửa mặt, tự cầm bút tô vẽ và học bài, tự đi lên xuống cầu thang không cần tay vịn, hay tự xây những tòa lâu đài bằng lego.🏰 Bé tập trung ham chơi với các bạn trong lớp rồi để bố mẹ gọi mãi đưa về nhà. Bé cũng thể hiện nhiều cảm xúc, suy nghĩ của mình hơn với bố mẹ.
👦Chậm phát triển về ngôn ngữ và khả năng nói
Đây là loại chậm phát triển phổ biến nhất. Trẻ chậm phát triển về ngôn ngữ và khả năng nói nghe có vẻ giống nhau nhưng thực chất đây là hai tình trạng khác nhau.😦
Sự chậm trễ trong các kỹ năng về ngôn ngữ do nhiều nguyên nhân khác nhau như bé có vấn đề về lưỡi, vòm miệng khiến chúng khó hình thành âm thanh và từ ngữ. Trẻ bị nhiễm trùng tai👂, giảm thính lực hoặc có các vấn đề khác về thính giác. Bé bị rối loạn phát triển, chẳng hạn như rối loạn phổ tự kỷ hoặc bại não.🧠
Một số biện pháp chữa trị chậm phát triển ngôn ngữ và khả năng nói sẽ được các bác sĩ👩⚕️ hay nhà trị liệu ngôn ngữ áp dụng như nói chuyện với con suốt ngày để con hình thành phản xạ trả lời nhanh hơn, liên tục đặt ra những câu hỏi và trả lời bé.👶 Ngoài ra, bác sĩ khuyến khích bố mẹ nên đọc sách cho con thường xuyên để con mở rộng vốn từ và làm quen với nhiều cách đặt câu. Bé sẽ được điều trị nhiễm trùng tai hoặc bất kỳ tình trạng nào khác gây ảnh hưởng tới thính lực của trẻ.😀
👦Chậm phát triển kỹ năng vận động
Nếu bé chậm phát triển kỹ năng vận động, bé thường gặp phải những khó khăn trong những hoạt động cần sử dụng nhiều cơ bắp💪, chẳng hạn như chơi thể thao hay cả những việc vui chơi đơn giản hơn như tô màu. Đôi khi, bé có thể khó phối hợp các bộ phận cơ thể và vụng về hơn so với bạn bè cùng lứa tuổi.
Sự chậm phát triển kỹ năng vận động thường do một số vấn đề về thị lực👀, mất điều hòa về cơ bắp. Não bộ của bé gặp rắc rối trong việc điều khiển chuyển động, bệnh cơ hay bại não cũng có thể ảnh hưởng tới khả năng vận động của bé.🏃
Đối với những trường hợp chậm vận động, các bác sĩ sẽ có bài tập vật lý trị liệu giúp trẻ thực hiện được các động tác cần sử dụng nhiều nhóm cơ.😃 Ngoài ra, các liệu pháp nghề nghiệp giúp bé cải thiện được kỹ năng di chuyển🚶 và sự phối hợp giữa các bộ phận cơ thể hay một số cách khác điều trị bệnh cơ ở trẻ cũng có tác dụng cải thiện tình trạng.
👦Chậm phát triển về mặt xã hội và cảm xúc
Trẻ chậm phát triển về mặt xã hội và cảm xúc sẽ khó hòa đồng với mọi người và bạn bè đồng trang lứa.👩👧 Một trong những nguyên nhân phổ biến khiến trẻ chậm phát triển xã hội và cảm xúc là chứng rối loạn phổ tự kỷ (ASD).
Việc điều trị cho chứng chậm phát triển xã hội và cảm xúc tùy thuộc vào nguyên nhân và mức độ ảnh hưởng của nó đối với đời sống hàng ngày của bé.😔 Ngoài ra, bố mẹ nên tìm cho bé một nhà trị liệu tâm lý để giúp bé học các kỹ năng xã hội và cảm xúc cho bé ngay tại nhà để giúp bé hòa nhập cộng đồng nhanh nhất có thể.👩⚕️
👦Chậm phát triển kỹ năng nhận thức
Nếu bé gặp các vấn đề về khả năng suy nghĩ🤯, ghi nhớ và học hỏi, bé đang chậm phát triển về kỹ năng nhận thức do có sự sai sót trong bộ gen, các vấn đề về thể chất, môi trường, sinh non hoặc một số tình trạng y tế của mẹ trước khi sinh. Nếu bé đã từng gặp tai nạn khi nhỏ, khả năng cao bé cũng có thể bị chậm phát triển nhận thức.😥
Biểu hiện rõ ràng nhất để phát hiện ra có thể là bé không thể thực hiện các yêu cầu của trò chơi, dễ bị phân tâm và khó có thể tập trung vào một hoạt động nào đó quá 5 phút. Tùy thuộc vào kết quả chẩn đoán, bác sĩ có thể trị liệu cho bé qua các trò chơi hoặc vận động trị liệu.🎮
Một số bé sẽ được giảng dạy với chương trình giáo dục đặc biệt cho trẻ chậm phát triển nhận thức.🎓 Bé có thể cần sử dụng thuốc để kiểm soát các hành vi có thể đi kèm với sự chậm phát triển kỹ năng nhận thức như thiếu chú ý hoặc thay đổi tâm trạng.