คุณพ่อคุณแม่บางท่านอาจสังเกตว่าลูกมีปัญหาเรื่องการออกเสียง ซึ่งอาจเกิดจากความผิดปกติของการเปล่งเสียงพูด พยัญชนะ สระ และวรรณยุกต์ หรืออาจเกิดจากความผิดปกติของการทำงานของอวัยวะใดอวัยวะหนึ่ง ซึ่งเราควรจะหาสาเหตุก่อนว่าลูกมีปัญหามาจากอะไรแล้วค่อยแก้ไขปัญหาต่อไป
พูดไม่ชัดดูได้อย่างไร?
ปกติแล้วลูกจะสามารถออกเสียงสระและผันวรรณยุกต์ได้ชัดทุกเสียงก่อนอายุ 3-5 ปี และจะมีพัฒนาการการออกเสียงพยัญชนะตามลำดับนี้
✨อายุ 2 ขวบ ถึง 2 ขวบครึ่ง จะสามารถออกเสียง ม น ห ย ค อ
✨อายุ 2 ขวบครึ่ง ถึง 3 ขวบ จะสามารถเพิ่มเสียง ว บ ป ก
✨อายุ 3 ขวบ ถึง 3 ขวบครึ่ง จะสามารถเพิ่มเสียง ท ต ล จ พ
✨อายุ 3 ขวบครึ่ง - 4 ขวบ จะสามารถเพิ่มเสียง ง ด
✨อายุ 4 ขวบ ถึง 4 ขวบครึ่ง จะสามารถเพิ่มเสียง ฟ
✨อายุ 4 ขวบครึ่ง ถึง 5 ขวบ จะสามารถเพิ่มเสียง ช
✨อายุ 5 ขวบ ถึง 5 ขวบครึ่ง จะสามารถเพิ่มเสียง ส
✨และอายุ 7 ขวบ ขึ้นไป จะสามารถเพิ่มเสียง ร
โดยลำดับที่กล่าวมาข้างต้นนี้จะถูกมาใช้เป็นเกณฑ์ในการพิจารณาว่าลูกพูดชัดเป็นปกติหรือไม่ หรือควรได้รับการแก้ไขหรือไม่ค่ะ
สาเหตุที่ทำให้ลูกพูดไม่ชัด
การทำงานของอวัยวะที่ผิดปกติ
สาเหตุที่อาจทำให้ลูกมีการพูดที่ผิดปกติ คือ ลูกอาจมีความผิดปกติของการทำงานของระบบประสาท หรือการมีความบกพร่องในการควบคุมการเคลื่อนไหวอวัยวะที่เกี่ยวข้องกับการพูด👄 เช่น
ลิ้นไก่หรือลิ้นเพดานอ่อนเป็นอัมพาตอ่อนแรง ทำให้เวลาลูกพูดจะมีการออกเสียงสระ พยัญชนะเพี้ยน
ช่องปากมีความผิดปกติ เช่น เพดานโหว่ ปากแหว่ง เส้นยึดใต้ลิ้นสั้นมาก
หูพิการ👂 ทำให้ได้ยินเสียงไม่ชัด หรือไม่ได้ยินเลย
รวมถึงเด็กมีภาวะปัญญาอ่อน มักมีปัญหาการพูดไม่ชัด
เรียนรู้การพูดไม่ถูกต้อง👄
คือเด็กที่ไม่ได้มีปัญหาเรื่องการทำงานหรือโครงสร้างของอวัยวะแต่อย่างใด แต่ว่าอยู่ในสภาพแวดล้อมที่ไม่เอื้ออำนวยให้พูดชัด เช่น ผู้ที่ใกล้ชิดพูดไม่ชัด หรือไม่ได้กระตุ้นให้พูดถูกต้องชัดเจน ซึ่งพอลูกไม่มีตัวอย่างการพูดที่ชัดเจนก็จะทำให้ติดนิสัยพูดไม่ชัดนั่นเองค่ะ
วิธีฝึกลูกพูดให้ชัด
เมื่อคุณพ่อคุณแม่แน่ใจแล้วว่าลูกมีอาการพูด👄 ไม่ชัดให้พาลูกไปพบแพทย์👩⚕️เพื่อขอคำแนะนำในการฝึกพูด และคุณพ่อคุณแม่สามารถช่วยให้ลูกพูดได้ชัดขึ้นได้ดังต่อไปนี้ค่ะ
✨คุณพ่อคุณแม่สามารถเตือนลูกเมื่อลูกพูดไม่ชัด
✨แต่ไม่ควรพูดล้อเลียนเมื่อลูกพูดไม่ชัด
✨หรือไม่ดุว่าหรือเคี่ยวเข็ญให้เมื่อลูกพูดไม่ชัด
✨ชวนลูกดูรายการข่าวเพื่อให้ลูกได้ฟังผู้ประกาศข่าวที่มีการใช้ภาษาที่ถูกต้อง
✨ไม่ควรปล่อยให้ลูกดูทีวีคนเดียวนานๆ พูดคุยกับลูกเพื่อพัฒนาภาษาอย่างถูกต้อง
ซึ่งวิธีเหล่านี้จะใช้ได้กับเด็กที่ยังอยู่ในช่วงอายุ 3-4 ขวบ แต่หากเลยอายุไปแล้วก็ควรพาลูกไปปรึกษาผู้เชี่ยวชาญทางด้านการพูดของเด็กและแก้ไขจากนักแก้ไขการพูดจะดีที่สุดค่ะ